Δυσπαρευνία – Επώδυνη σεξουαλική επαφή
Γυναικεία Σεξουαλική Δυσλειτουργία – Δυσπαρευνία
Όσα χρειάζεται να γνωρίζετε, διάγνωση και θεραπεία.
Τι ακριβώς εννοούμε με τον όρο δυσπαρευνία;
Πολλές γυναίκες έχουν επώδυνη σεξουαλική επαφή κάποια στιγμή της ζωής τους. Αυτό, μπορεί να προκύψει από οργανικούς, ορμονολογικούς ή/και ψυχολογικούς παράγοντες.
Ο ιατρικός όρος για την επώδυνη συνουσία είναι δυσπαρευνία, που ορίζεται ως επίμονος ή υποτροπιάζων πόνος των γεννητικών οργάνων που συμβαίνει λίγο πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά τη σεξουαλική επαφή. Οι θεραπείες για το εν λόγω ζήτημα, επικεντρώνονται στην αιτία και μπορούν να βοηθήσουν στην εξάλειψη ή τη μείωση αυτού.
Αν έχετε επώδυνη σεξουαλική επαφή, μπορεί να αισθανθείτε:
- Πόνο μόνο στη σεξουαλική είσοδο (διείσδυση)
- Πόνο με κάθε διείσδυση, συμπεριλαμβανομένης της τοποθέτησης ενός ταμπόν
- Κάψιμο στην είσοδο του κόλπου
- Συνεχή πόνο, που διαρκεί ώρες μετά τη σεξουαλική επαφή
Πότε θα πρέπει να επισκεφτείτε έναν ειδικό:
Εάν έχετε επαναλαμβανόμενο πόνο κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής πράξης, θα χρειαστεί αρχικά να επισκεφτείτε το γυναικολόγο σας, καθ’ότι η αντιμετώπιση του προβλήματος μπορεί να βοηθήσει τη σεξουαλική σας ζωή, τη συναισθηματική σας οικειότητα και την εικόνα του εαυτού σας.
Αιτίες Δυσπαρευνίας
Οι φυσικές αιτίες της οδυνηρής συνουσίας διαφέρουν, ανάλογα με το αν ο πόνος εμφανίζεται κατά την είσοδο στην κόλπο ή μετά από βαθιά ώθηση. Επιπλέον, συναισθηματικοί παράγοντες μπορεί να σχετίζονται με πολλούς τύπους επώδυνης συνουσίας.
• Πόνος εισόδου
Ο πόνος κατά τη διείσδυση μπορεί να σχετίζεται με διάφορους παράγοντες, όπως:
Δεν υπάρχει αρκετή λίπανση στην περιοχή. Αυτό είναι συχνά το αποτέλεσμα της ανεπαρκούς ερωτικής επιθυμίας. Μια πτώση στα επίπεδα των οιστρογόνων μετά την εμμηνόπαυση ή τον τοκετό ή κατά τη διάρκεια του θηλασμού μπορεί επίσης να είναι αιτία.
• Χρήση συγκεκριμένων φαρμάκων
Ορισμένα φάρμακα είναι γνωστό ότι επηρεάζουν τη σεξουαλική επιθυμία ή διέγερση, γεγονός που μπορεί να μειώσει τη λίπανση και να κάνει το σεξ επώδυνο. Αυτά περιλαμβάνουν τα αντικαταθλιπτικά, τα φάρμακα για την υψηλή αρτηριακή πίεση, τα ηρεμιστικά, τα αντισταμινικά καθώς και τα αντισυλληπτικά.
• Τραύμα ή ερεθισμός
Αυτό περιλαμβάνει:
- Τραυματισμό ή ερεθισμό από ένα ατύχημα, πυελική χειρουργική επέμβαση, χειρουργική επέμβαση για τη ρήξη του παρθενικού υμένα, ή μια κοπή που έγινε κατά τη διάρκεια του τοκετού για να διευρυνθεί το κανάλι γέννησης (επισειδοτομία).
- Φλεγμονή, λοίμωξη ή διαταραχή του δέρματος. Μια λοίμωξη στην περιοχή των γεννητικών οργάνων ή στο ουροποιητικό σας σύστημα μπορεί επίσης να προκαλέσει οδυνηρή επαφή.
- Έκζεμα ή άλλα δερματικά προβλήματα στην περιοχή των γεννητικών οργάνων σας μπορεί επίσης να ευθύνεται για επώδυνη σεξουαλική επαφή.
- Επιπλέον, οι ακούσιοι σπασμοί των μυών του κολπικού τοιχώματος μπορούν να κάνουν την διείσδυση επώδυνη.
- Συγγενείς ανωμαλίες. Ένα πρόβλημα που παρουσιάζεται κατά τη γέννηση, όπως η απουσία ενός πλήρως σχηματισμένου κόλπου ή η ανάπτυξη μίας μεμβράνης που εμποδίζει το άνοιγμα του κόλπου (αδιάτρητος υμένας), θα μπορούσαν να προκαλέσουν δυσπαρεύνια.
• Βαθύς πόνος
Ο βαθύς πόνος συνήθως εμφανίζεται με βαθιά διείσδυση. Μπορεί να είναι χειρότερη σε ορισμένες θέσεις. Οι αιτίες περιλαμβάνουν:
• Ορισμένες ασθένειες και συνθήκες.
Ο κατάλογος εδώ περιλαμβάνει ενδομητρίωση, πυελική φλεγμονώδη νόσο, πρόπτωση μήτρας, επανεμφανισμένη μήτρα, ινομυώματα μήτρας, κυστίτιδα, σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, αιμορροΐδες και κύστεις ωοθηκών.
• Ιατρικές θεραπείες
Οι ουλές από την πυελική χειρουργική, συμπεριλαμβανομένης της υστερεκτομής, μπορούν να προκαλέσουν οδυνηρή επαφή. Οι ιατρικές θεραπείες για καρκίνο, όπως η ακτινοβολία και η χημειοθεραπεία, μπορούν να προκαλέσουν αλλαγές που κάνουν το σεξ επώδυνο.
• Συναισθηματικοί παράγοντες
Τα συναισθήματα είναι βαθιά συνυφασμένα με τη σεξουαλική δραστηριότητα, επομένως μπορεί να διαδραματίσουν κάποιο ρόλο στον σεξουαλικό πόνο.
Πιο συγκεκριμένα, οι συναισθηματικοί παράγοντες περιλαμβάνουν:
• Ψυχολογικά Ζητήματα
Το άγχος, η κατάθλιψη, οι ανησυχίες για τη σωματική σας εμφάνιση, ο φόβος για οικειότητα ή προβλήματα σχέσεων μπορούν να συμβάλλουν σε χαμηλό επίπεδο διέγερσης και ενδεχομένως στην προκύπτουσα δυσφορία ή πόνο κατά τη σεξουαλική επαφή.
• Στρες
Οι μύες του πυελικού σας εδάφους τείνουν να σφίγγουν ως απόκριση στο στρες στη ζωή σας. Αυτό μπορεί να συμβάλει στον πόνο κατά τη σεξουαλική επαφή.
Ιστορίκό σεξουαλικής κακοποίησης. Αυτό δε σημαίνει ότι κάθε γυναίκα με δυσπαρειαία έχει ιστορικό σεξουαλικής κακοποίησης, αλλά αν έχετε κακοποιηθεί παρελθοντικά, μπορεί να παίζει σημαντικό ρόλο.
Μπορεί να είναι δύσκολο να καταλάβετε αν οι συναισθηματικοί παράγοντες συνδέονται με τη δυσπαρεύνια. Ο αρχικός πόνος μπορεί να οδηγήσει στο φόβο του επαναλαμβανόμενου πόνου, καθιστώντας δύσκολη τη χαλάρωση, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε περισσότερους πόνους. Μπορεί να ξεκινήσετε την αποφυγή της σεξουαλικής επαφής εάν την συσχετίσετε με τον πόνο.
Διάγνωση δυσπαρευνίας
• Μια ιατρική αξιολόγηση για τη δυσπαρεύνια αποτελείται συνήθως από:
Ένα διεξοδικό ιατρικό ιστορικό. Ο γυναικολόγος σας οφείλει να σας ρωτήσει πότε άρχισε ο πόνος σας, ακριβώς πού εντοπίζεται ο πόνος, πώς αισθάνεστε και αν συμβαίνει με κάθε σεξουαλικό σύντροφο και κάθε σεξουαλική θέση. Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να ενημερωθεί για το σεξουαλικό σας ιστορικό, το χειρουργικό ιστορικό καθώς και τυχόν προηγούμενες εμπειρίες τοκετού.
Μην αφήσετε την αμηχανία να σας εμποδίσει να δώσετε ειλικρινείς απαντήσεις. Αυτά τα ερωτήματα παρέχουν ενδείξεις για την αιτία του πόνου σας.
• Μια πυελική εξέταση:
Κατά τη διάρκεια μιας πυελικής εξέτασης, ο γιατρός σας μπορεί να ελέγξει για ενδείξεις ερεθισμού του δέρματος, λοίμωξης ή ανατομικών προβλημάτων. Μπορεί επίσης να προσπαθήσει να εντοπίσει την τοποθεσία του πόνου σας εφαρμόζοντας απαλή πίεση στα γεννητικά όργανα και τους πυελικούς μυς σας.
Ορισμένες γυναίκες αν όχι το μεγαλύτερο ποσοστό που εμφανίζουν επώδυνη σεξουαλική επαφή τείνουν να αισθάνονται άβολα κατά τη διάρκεια μιας εξέτασης πυέλου, ανεξάρτητα από το πόσο ευγενικός και υπομονετικός είναι ο γιατρός σας. Μπορείτε να ζητήσετε να σταματήσει την εξέταση ανά πάσα στιγμή αν είναι πολύ οδυνηρό.
• Άλλες δοκιμές:
Εάν ο γιατρός σας υποπτεύεται ορισμένες αιτίες της οδυνηρής συνουσίας, αυτός ή αυτή θα μπορούσε επίσης να συστήσει έναν πυελικό υπερηχογράφημα.
Θεραπεία Δυσπαρευνίας
Οι επιλογές θεραπείας ποικίλλουν ανάλογα με την αιτία του πόνου.
• Φαρμακοθεραπεία
Εάν μια λοίμωξη ή ιατρική κατάσταση συμβάλλουν στον πόνο σας, η θεραπεία της αιτίας μπορεί να επιλύσει το πρόβλημά σας. Η αλλαγή φαρμάκων που είναι γνωστό ότι προκαλούν προβλήματα λίπανσης ενδέχεται επίσης να εξαλείψει τα συμπτώματά σας.
Για πολλές μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, η δυσπαρεύνια προκαλείται από ανεπαρκή λίπανση που οφείλεται σε χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων. Συχνά, αυτό μπορεί να αντιμετωπιστεί με τοπικό οιστρογόνο που εφαρμόζεται απευθείας στον κόλπο.
• Άλλες θεραπείες
Η σεξουαλική ψυχοθεραπεία θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει ουσιαστικά στη δυσπαρευνία:
Σε ατομικό ή/και δυαδικό επίπεδο. Αν εσείς (ή/και ο σύντροφός σας-αν βρίσκεστε σε μια σχέση) αποφεύγετε τη σεξουαλική οικειότητα λόγω της επώδυνης επαφής μπορεί να χρειάζεστε βοήθεια για τη βελτίωση της επικοινωνίας με τον σύντροφό σας και την αποκατάσταση αυτής της σεξουαλικής οικειότητας. Η συζήτηση με έναν θεραπευτή ζεύγους ή σεξολόγο/σεξοθεραπευτή μπορεί να βοηθήσει στην επίλυση αυτών των ζητημάτων, διερευνώντας την ποιότητα και το ιστορικό της σχέσης αλλά και το ιστορικό της συντρόφου που φέρει το ζήτημα.
Επίσης, η κλινική υπνοθεραπεία υπόσχεται γρήγορα και σταθερά αποτελέσματα, καθ’ότι συμβάλλει στη σταδιακή χαλάρωση του ατόμου και στην αναφορά των κύριων αιτιών που δημιουργούν το εν λόγω ζήτημα.
Τέλος, η γνωστική συμπεριφοριστική θεραπεία μπορεί επίσης να βοηθήσει στην αλλαγή των αρνητικών προτύπων σκέψης και συμπεριφορών.
Στο ίδιο πλαίσιο, μια ενδιαφέρουσα τεχνική είναι η θεραπεία απευαισθητοποίησης. Μπορείτε να μάθετε κολπικές ασκήσεις χαλάρωσης που μπορούν να μειώσουν τον πόνο.